Hanna Sztuka na portalu „polskiearaby.com” w swojej rubryce wzięła tym razem na celownik Stadninę Koni Janów Podlaski. Ponieważ jej tekstu pt. „Janów zasługuje na więcej” zamieszczonego na jej blogu, który jest integralną częścią portalu „polskiearaby.com”, nie można tamże komentować, więc ustosunkuję się do tegoż tekstu na moim blogu.

A zacznę nietypowo, bo od pochwał. Ktoś w jednym z komentarzy napisał, że Hanna Sztuka, że nie ma wykształcenia zootechnicznego, ma natomiast dyplom polonistki. I to widać. Muszę przyznać, patrząc okiem starego redaktora, który przez lata oceniał i poprawiał cudze teksty, że zarówno z punktu widzenia konstrukcji tekstu, jak i słownictwa, teksty pani Sztuki są wyśmienite. Napisane jasno i ładną polszczyzną, ze świetnie rozłożonymi akcentami, wiodą prostą do celu, czyli głównych tez. Tyle, że większość z nich (nie wszystkie) to kłamstwa i celowe przeinaczenia. Tym groźniejsze, że podane w bardzo strawnej formie. Ludzi, którzy nie są  zorientowani w rzeczywistym stanie polskiej hodowli koni arabskich w państwowych stadninach, teksty pani Sztuki (także ten o Michałowie) mogą uwieść. Tym bardziej więc trzeba jej kłamstwa pokazywać.

Ale zanim zacznę punktowanie. Warto było przeczytać tekst pani Sztuki, bo możemy się z niego dowiedzieć, jaką stratę zanotowała spółka Stadnina Koni Janów Podlaski za rok 2018. Wysłałem w tej sprawie pytanie do KOWR-u, ale jeszcze nie dostałem odpowiedzi. Przypomnę tylko to, co napisałem w styczniu tego roku (tekst „To jak to jest z tym nadzorem”):

Twierdzę, że strata za rok 2018 w SK Janów Podlaski wyniesie co najmniej 2 mln zł. Jeśli ktoś twierdzi, że będzie niższa, jestem gotów przyjąć zakład.”Jakoś nikt nie chciał w tej kwestii ze mną polemizować.

A wg pani Sztuki Janów Podlaski /…/ osiągnął imponującą stratę w wys. – 3,5 mln zł. Ponieważ jej analogiczne informacje co do straty w SK Michałów – te formalne – zostały potem potwierdzone przez KOWR, więc zakładam, że są to wiarygodne dane.

No cóż. Ja już na temat sytuacji janowskiej stadniny się wypowiadałem w cyklu tekstów pod wspólnym i wszystko mówiącym tytułem: „Los Janowa i państwowej hodowli jest przesądzony”. Tam odsyłam zainteresowanych.

Wróćmy do zgrabnego tekstu Hanny Sztuki. Zadziwiła mnie jeszcze w jednym punkcie. Kiedy rozwinęła wątek zasług Marka Treli. Jestem zaskoczony, jak trafnie i prawdziwie opisała pewien etap Janowa:

Nie jest prawdą, że dr Marek Trela był bezpośrednim następcą Andrzeja Krzyształowicza. Od daty odwołania Krzyształowicza do objęcia przez Trelę stanowiska prezesa minęło ponad 10 lat. To był jednocześnie bardzo trudny czas dla rolnictwa. Po wielu latach smuty, Janów był w opłakanym stanie. Mogę śmiało stwierdzić, że dr Trela zastał Janów drewniany, a zostawił murowany. Skala jego osiągnięć w gospodarstwie jest równa skali jego osiągnięć hodowlanych, a te – jak wszyscy wiedzą – są wybitne. Widziałam, jak przez wiele kolejnych lat dr Trela budował nowy Janów, który jest arcytrudnym w zarządzaniu gospodarstwem. Stworzył nową infrastrukturę, nowy zespół, a smutne stado klaczy w starym typie wprowadził z powrotem na światowy szczyt. Janów miał wtedy duszę, ale miał też głowę. Teraz nie ma ani duszy, ani głowy.

Jedno słowo wyjaśnienia. Marek Trela był bezpośrednim następcą Andrzeja Krzyształowicza jako hodowca, ale nie jako dyrektor stadniny (potem nastały czasy prezesów). Po Krzyształowiczu dyrektorem był Michał Maciejewski, ale czy aż przez 10 lat, to już nie jestem w tym momencie sklecić.

Ale na tym moje uznanie dla pani Sztuki się kończy. Teraz czas na punktowanie jej kłamstw i przeinaczeń. Kolejny cytat:

Do 2016 roku nasza armada, jaką stanowiły stadniny w Janowie i Michałowie, była skuteczna i nieźle sobie radziła na rynku, ale przypominała bardziej dwa okręty podwodne: zamknięte, głęboko zanurzone, tak że nikt postronny nie wiedział, co tam właściwie się dzieje. Aż zmienił się układ polityczny i po rządzącym przez ostatnie 25 lat w polskim rolnictwie PSL przyszła inna opcja polityczna i postanowiła zajrzeć do środka. Zamiast jednak posłużyć się kluczem francuskim i wszystko dobrze rozważyć, wysłano ekipę z łomem, żeby dostać się na okręty, kapitanów wyrzucono za burtę – a na temat tego, co było dalej, każdy w Polsce ma już swoją opinię.

Bardzo zgrabne marynistyczne metafory – nawiasem mówiąc, nawiązujące do tekstu Agnieszki Bojanowskiej o SK Michałów – i we fragmencie o łomie – prawdziwe. Ale słowa o tym, że stadniny w Janowie i Michałów przypominały okręty podwodne: zamknięte, głęboko zanurzone, tak że nikt postronny nie wiedział, co tam się właściwie dzieje są kłamstwem.

Co do tego, jak wyglądała hodowla w tych stadninach, wszyscy, którzy się tym interesowali i chcieli się dowiedzieć, dowiadywali się podczas otwartych przeglądów, dwa razy w roku. Co do finansów, co roku państwowe spółki musiały zamieszczać – tak samo się dzieje obecnie – sprawozdania w KRS. To też było i jest publicznie dostępne. Tylko trzeba wiedzieć gdzie i chcieć tam zajrzeć.

A teraz najważniejsze. Słowa o braku przejrzystości w stadninach państwowych, kiedy kierowali nimi Jerzy Białobok i Marek Trela, w ustach osoby, która w duecie z Maciejem Grzechnikiem kierowała przez dwa lata michałowską stadniną, są jawną kpiną z nas wszystkich. Za czasów rządów tego duety wszystko tam był tajne. Moje pytania, zadawane w trybie ustawy o prawie prasowym prezes Grzechnik zbywał. Mało tego, straszył mnie sądem, jeśli nie ujawnię mu, skąd mam wiadomości o tym, co się dzieje z ogierkiem Ermitage. Pisałem o tym w tekście pt. „O dziennikarskiej tajemnicy” (24.05.2018).

Kwestie dzierżaw wybitnych klaczy bez umów wyszła na jaw dopiero po zwolnieniu Grzechnika, a sprawa dostarczanie kopii umów z zeskanowanymi podpisami podmiotów, które dzierżawiły owe klacze, jest obecnie badana przez prokuraturę. Instytucja ta – mam nadzieję – bada też owe „bezkosztowe” wyjazdy duetu Grzechnik – Sztuka na pokazy do Belgii i inne ich – podejrzanie tanie – podróże służbowe.

Kolejna kwestia:

Kiedy w marcu 2018 roku odwołano z funkcji prezesa Sławomira Pietrzaka, było oczywiste, że nie stało się to z powodu złych wyników spółki Janów, lecz dlatego, że sprzeciwił się on pomysłowi Tomasza Chalimoniuka, który przekonał ministra Jurgiela do przeniesienia czempionatu narodowego na Służewiec. Wszyscy pamiętają buńczuczne zapowiedzi prezesa PKWK o narodowej wystawie rolniczej i obietnice zaprezentowania dwutonowego byka. Byka nikt nie zobaczył, ale za to konie i ludzie, jak trzoda, taplali się w błocie, aby na koniec wysłuchać narodowego hymnu w gumowcach. Dziś ten sam człowiek organizuje fetę arabską, tym razem w Janowie, co ogłoszono jako sukces jeszcze nowszej dobrej zmiany.

Słowa Hanny Sztuki, że Sławomir Pietrzak został odwołany nie za złe (a były faktycznie bardzo złe) wyniki finansowe spółki, a za publiczne próby przeciwstawienia się fatalnemu pomysłowi ministra Jurgiela, aby narodowy czempionat zabrać z Janowa Podlaskiego i przenieść go na Służewiec, są prawdziwe. Problem w tym, kto naprawdę do tego pomysłu nakłonił byłego już ministra rolnictwa. Ponieważ to obaj panowie, czyli Chalimoniuk i Grzechnik, solidarnie obwieścili ten pomysł po powrocie z zjazdu ECAHO w Monachium, który miał miejsce 17 lutego 2018 roku, można domniemywać, że obaj byli jego inicjatorami. Jak było naprawdę, trudno teraz dociec, bo porażka – a służewiecki czempionat był organizacyjną porażką – zawsze jest sierotą. A do produkcji sierot nikt nie chce się po czasie przyznać. Jednak biorąc pod uwagę to, że to Grzechnik był bliżej związany z Jurgielem niż Chalimoniuk, to temu pierwszemu trzeba przypisać pierwszeństwo w realizacji tego pomysłu.

Pośrednio potwierdza to Hanna Sztuka. Bo przeniesienie czempionatu z Janowa do Warszawy było częścią walki, jaka miała miejsce między Grzechnikiem a Pietrzakiem. Walka o palmę pierwszeństwa na polskim arabskim podwórku. Janów z racji aukcji tam organizowanej zawsze był na pierwszym planie. A z różnych posunięć Grzechnika czytelna była intencja, aby aukcję stamtąd wyprowadzić  (może na początek każda stadnina miałaby organizować swoją aukcje, a potem silniejszy przejmie pozycję słabszego). Do tego dodajmy, że to Grzechnik był autorem pomysłu, aby odejść od nazwy Pride of Poland na rzecz Janów Podlaski Summer Sale. Pomysł z tą nazwą potwierdza w swoim tekście pani Sztuka.

No i wreszcie ostatnia sprawa: Nadal tak uważam – Pride of Poland powinna odejść wraz z Polturfem i jego skandaliczną 12% prowizją.

A propos owej skandalicznej prowizji w wysokości 12%. I to pisze osoba, która wraz z ówczesnym prezesem SK Michałów zarządzała aukcją w roku 2018. Aukcją, na której sprzedano konie za 487 tys. euro, czyli za ok. 2 098 687 zł, a jej koszt wyniósł (co przyznał oficjalnie Grzechnik) wyniósł 723 tys. zł. Co daje 34,45% przychodu!

To jest dopiero bezczelność – pisać, że 12% prowizji to jest skandal, w sytuacji, kiedy samemu się doprowadziło do sytuacji, że koszt aukcji wyniósł blisko 35% przychodów.

Marek Szewczyk